W Białymstoku w dniach 21-26 września miał miejsce VI Międzynarodowy Konkurs Duetów Fortepianowych. W odbywającym się od 1999 roku konkursie rywalizują najbardziej utalentowani pianiści  z całego świata tworzący duety. W tym roku do konkursu przystąpiło ich aż 32, a do ścisłego finału weszło pięć. W tegorocznej edycji sobotnie przesłuchania finałowe odbyły się z udziałem orkiestry Filharmonii Kameralnej im. Witolda Lutosławskiego pod batutą Jana Miłosza Zarzyckiego. Łomżyńska instytucja ufundowała też dwie nagrody specjalne dla wyróżniających się uczestników konkursu, które otrzymały zwyciężczynie Polina Kulikova i Ekaterina Zhemaitis oraz Hae An Kim i Sun Ho Lee. Owe nagrody to nie tylko dowód uznania dla młodych wirtuozów, ale też kolejny przykład troski o prawidłowy rozwój ich talentów, gdyż już cztery lata temu w Łomży wystąpiły młode pianistki z Gruzji, bliźniaczki Ani i Nia Sulkhanishvili – zdobywczynie III nagrody poprzedniego konkursu, w którym orkiestrę też prowadził Jan Miłosz Zarzycki.
Jednak zanim w czwartkowy wieczór publiczność mogła zacząć podziwiać mistrzowskie popisy na cztery ręce i dwa fortepiany, na scenie panowała zupełnie inna muzyka i rodzaje klawiatur.
Pierwsze wykonanie i zarazem rejestracja  koncertu na akordeon i orkiestrę smyczkową „L'estro Fisarmonico” kompozytora Edwarda Sielickiego półtora roku temu przez Klaudiusza Barana i łomżyńskich filharmoników stało się bowiem punktem wyjścia do powstania kolejnej płyty orkiestry. Płyty numer dziewięć, bo materiał zarejestrowany w grudniu ubiegłego roku z udziałem flecistów Łukasza Długosza i Agaty Kielar-Długosz jest już ukończony i czeka na finał negocjacji z przedstawicielami wytwórni fonograficznych. Do napisanego specjalnie na zamówienie  łomżyńskiej orkiestry w ramach programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego utworu Edwarda Sielickiego postanowiono dołączyć dwie kolejne kompozycje współczesne polskich twórców i zarejestrować je również na koncercie, by uzyskać nie tylko stylistyczną, ale też techniczną spójność materiału.
– I koncert Przybylskiego i suita Świdra to utwory bardzo przystępne – mówi Klaudiusz Baran. – Nie można mówić o nich jako o muzyce współczesnej, bo pomimo tego, że są to utwory dość nowe, to napisane językiem strawnym, mogą podobać się publiczności. Zaraziłem pomysłem nagrania takiej płyty dyrekcję Filharmonii Kameralnej i wspólnie to zrealizowaliśmy, tym bardziej, że kiedyś z dyrektorem Zarzyckim, ponad 20 lat temu, graliśmy tego  Przybylskiego na konkursie w Katowicach. Był to koncert obowiązkowy w finale, byłem wtedy studentem, a dyr. Zarzycki uczestniczył w tym konkursie jako dyrygent, towarzysząc uczestnikom w finale z orkiestrą.
– Miałem okazję dyrygować obydwa dzieła już dość dawno temu – dodaje Jan Miłosz Zarzycki.
– A moje pierwsze spotkanie z panem Klaudiuszem Baranem miało miejsce 22 lata temu, w czasie ogólnopolskiego konkursu akordeonowego w Katowicach. Wtedy to po raz pierwszy mu akompaniowałem, dyrygując orkiestrą kameralną i to właśnie w koncercie Przybylskiego. I teraz po latach, jako już trochę dojrzalsi artyści, wróciliśmy do tego dzieła.
Wykonania obu utworów zachwyciły słuchaczy, według pierwszych ocen realizującego nagrania Andrzeja Brzoski jakość i poziom zarejestrowanego materiału też są bez zarzutu, nie pozostaje więc nic innego jak czekać na ich płytową premierę. Nie był to koniec niespodzianek, bowiem Klaudiusz Baran już wiosną ubiegłego roku dał się poznać w Łomży jako nie tylko mistrz trudniejszych klimatów, ale też fantastyczny interpretator utworów Astora Piazzolli. Tym razem też sięgnął po bandoneon, by zagrać na bis „Oblivion”.
Po przerwie zaś w sali koncertowej przy ulicy Nowej zapanował duch młodości i fortepianowej wirtuozerii. Najpierw koreański duet Hae An Kim i Sun Ho Lee , na co dzień studentów Hochschule für Musik, Theater und Medien w Hanowerze, zagrał solo: obowiązkowe w drugim etapie białostockiego konkursu Rondo C-dur na dwa fortepiany op. 73 Fryderyka Chopina, II suitę na dwa fortepiany op. 17. Cz. II walc Sergiusza Rachmaninowa oraz Wariacje na temat Paganiniego Witolda Lutosławskiego, kompozycję obowiązkową w I etapie.
Mistrzowsko kompozycję prezentowaną w finale konkursu, Koncert na 2 fortepiany Es-dur KV 365 Wolfganga Amadeusza Mozarta, wykonały też członkinie Davidsbündler Duo, studentki  moskiewskiego konserwatorium im. Piotra Czajkowskiego, Polina Kulikova i Ekaterina Zhemaitis – laureatki nie tylko głównej nagrody białostockiego konkursu w wysokości 30 tysięcy złotych, ale też pięciu nagród specjalnych. Satysfakcji z możliwości posłuchania młodych, tak obiecujących pianistów nie kryli też po koncercie łomżyńscy melomani, podkreślający też bardzo interesujący dobór utworów – od klasyki do współczesności.
– Taka konstrukcja programu jest chyba najskuteczniejsza – potwierdza Klaudiusz Baran. – Nową, współcześnie pisaną muzykę powinno się słuchać, chociaż może jej język jest dla nas trochę trudniejszy niż utwory klasyczne, barokowe. Łączenie różnych stylistyk, charakterów i epok jest bardzo słuszne!

Wojciech Chamryk
Zdjęcia: Elżbieta Piasecka-Chamryk, Wiesław W. Wiśniewski